نشست فیلم کوتاه انجمن سینمای جوانان ایران – دفتر تبریز با نقد و پخش فیلم مستند کوتاه «چهار فصل» برگزار شد.
بهگزارش روابطعمومی انجمن سینمای جوانان ایران، صدوهشتادوچهارمین نشست فیلم کوتاه انجمن سینمای جوانان ایران – دفتر تبریز با نقد و پخش فیلم مستند کوتاه « چهار فصل » ساخته « آرتاوزد پلشیان » محصول سال 1975 کشور جمهوری ارمنستان، در سالن سینما تک مجتمع سینمایی تبریز برگزار شد.
پیش از پخش فیلم رشید قربانی، مجری-کارشناس جلسه، صحبتهای اولیه را در راستای معرفی فیلم انجام داد و ذکر کرد: سینما و دوربین فیلمبرداری از همان سالهای آغازین ابزاری شهری به حساب میآمد. سوژه روستایی و عجین شدن زندگی فرد با طبیعت همواره برای عکاس و فیلمساز شهری از نظر بصری سوژهای غیر روزمره و اگزوتیک به حساب میآید. از این رو ساخته شدن مستندهایی درباره زیست روستایی امری متداول است. بدلیل مستعمل شدن موضوع بیشتر آثار مرتبط، روایتهایی سادهانگارانه و تکریمآمیز آمیخته به نوستالژی از روستا و زیست شبانی ارئه میدهند. مسئله اصلی اینجاست که اشکال بیانی ساده و نوستالژیک مناسب انعکاس زیست پرمشقت و عمدتاً خشن چوپانی-روستایی است؟
در ادامه و پس از پخش، نقد فیلم در دستور کار جلسه قرار گرفت. فیلم روایت مستند از چهار فصل زندگی و کار چوپانان ارمنی در منطقهای صعبالعبور است. فیلمساز از نگاه توضیحی و طرح مسائل آماری و شرح جغرافیای منطقه به صورت علمی اجتناب میکند و به دنبال شکل دادن به فرمی است که انعکاس کار و زیست چوپانی در آن احساس شود.
فیلم با تصاویری از غوطهور شدن چوپانان و گوسفندان در رودخانهای طغیانزده آغاز و پایان مییابد. اندازه نماها در این تصاویر باز نیستند و حرکت نماها کند شده است. در این تصاویر عمدتا بسته، مشقت کار و پیوند محکم چوپان، دام و طبیعت به درستی به تصویر کشیده شده است. این آغاز و پایان چون قراردادی در طول فیلم عمل میکنند. در همه فصلها و صحنهها، ارتباط مستقیم بین این سه عنصر وجود دارد. حتی در مراسم عروسی که در فصل نهایی فیلم گنجانده شده است، یکی از پیشکشهای مراسم، گوسالهای (دام) مزین شده است.
در سراسر فیلم فیلمساز کمتر از نماهای باز سود میجوید. این برخلاف رویه مرسوم در مستندهای با موضوع مشابه است. در آثاری با موضوع مشابه از نماهای باز برای اقناع حس طبیعت دوستی مخاطب شهری استفاده میشود. اما در فیلم، پلشیان معدود نماهای باز را در راستای ایجاد حس مشقت به کار میگیرد. همچون تنها نمای بازی که از روستای سرد و یخ زده در دل کوهستان در ابتدای فیلم ارائه میدهد یا نماهای باز از مردانی که علوفهها را از بالای کوهها جمع کرده و به سختی آنها را از شیب تند کوهها پایین میآورند.
بیشتر فیلم در حد واسط نمای کامل (فول شات) و نمای بسته به تصویر کشیده شده است. این تکنیک از دو جنبه حائز اهمیت است. اول اینکه بسته بودن نما برای سختی و تنگنای زیست و شغل این مردمان تاکید میکند و دوم ارائه پرترههای بدیع از سوژههای چوپانی و روستایی.