پنجمین جلسه از فصل نهم پاتوق فیلم کوتاه نجف‌آباد، با نمایش چهار فیلم کوتاه «دراپ»، «مینی‌بوس»، «صحنه» و «یک تن» در سینما لاله نجف‌آباد برگزار شد.
به گزارش روابط‌عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، پنجمین جلسه از فصل نهم پاتوق فیلم کوتاه نجف‌آباد، با نمایش چهار فیلم کوتاه «دراپ» از شاهین حق‌شعار، «مینی‌بوس» از ابوذر حیدری، «صحنه‌زنی» از امیر مهندسیان و «یک تن» از پویان مکری در سینما لاله نجف‌آباد برگزار شد.
پس از نمایش فیلم غلامرضا حیدری، نویسنده و کارگردان سینما و مینا ایران‌فدا مجری کارشناس به بررسی این آثار پرداختند.
ژانر را نمی‌توان به فیلمساز تحمیل کرد
غلامرضا حیدری در بخش ابتدایی نقدوبررسی درباره مسأله ژانر در فیلم کوتاه اظهار کرد: اساسا من با تحمیل ژانر به فیلمساز مخالف هستم. به نظرم مشخص کردن ژانر نوعی محدودیت برای فیلم کوتاه است و جسارت فیلمساز را از آزمودن راه‌های تجربه نشده می‌گیرد. فیلم کوتاه بستری برای نوآوری است و تاکید زیاد بر یک ژانر، مانع بلندپروازی ذهن فیلمساز است.
جاده در نقش شخصیت
در ادامه حیدری درباره فیلم «مینی بوس» گفت: من احساس نمی‌کنم فیلم مینی‌بوس فیلم جاده‌ای باشد. احساس می‌کنم سکانسی از یک فیلم بلند است. شما کپشن پایانی فیلم را نادیده بگیرید، کسی می‌تواند داستان را تعریف کند؟ واقعا نمی‌شود پاسخ روشنی داد و این ضعف بسیار بزرگ برای فیلم است. آیا جاده عنصر اصلی این فیلم است؟ بدون کپشن آیا مخاطب با این جاده ارتباط می‌گیرد یا فقط یک سری ابهام و سوال برایش ایجاد می‌شود؟ آیا این جاده توانسته است شخصیت پیدا کند؟ در فیلم‌های ژانر جاده‌ای، جاده خودش به یک شخصیت تبدیل می‌شود.
مینا ایران فدا نیز درباره فیلم «مینی‌بوس» عنوان کرد: من به عنوان مخاطب از همان ابتدا نتوانستم فضای معرفی شده توسط فیلمساز را به عنوان بخشی از کشور عراق بپذیرم. احتمالا فیلمساز به همین دلیل ابتدای فیلم به سال و فضای جغرافیایی اشاره کرده است. اما این تمهید جبران کم کاری صورت گرفته را نمی‌کند. ما نمی‌توانیم موقعیت جغرافیایی و نوع عربی صحبت کردن بازیگران را به عنوان بخشی ازعراق بپذیریم. از همان نماهای ابتدایی انگار ما شاهد فیلمی در جنوب ایران هستیم و فیلمساز صرفاً بخشی از جنوب ایران که شباهت اندکی به نخلستان‌های عراق داشته است را انتخاب وتلاش کرده به مخاطب القا کند که اینجا کشورعراق است و این مردمان نیزعراقی هستند. در صورتی که در همان نماهای ابتدایی کاملاً مشخص است که اینجا ایران است و این افرادی که عربی صحبت می‌کنند عرب زبان‌های جنوب ایران هستند. در واقع مسأله باورپذیری فیلم از اساس دچار مشکل است.
ضرورت اشراف به خصوصیات ژانر
این نویسنده و کارگردان در بخش دوم میز نقد درباره فیلم دراپ گفت: شاخصه‌های اصلی ژانر نئونوآر به نظر من در این فیلم به خوبی رعایت شده است. شما فیلم «دراپ» را بدون شب تصور کنید. اگر فیلم قرار بود در روز ساخته شود آیا واقعاً این گیرایی را داشت؟ پس دانستن ژانر و جزئیات آن بسیار مهم است. این البته مثال ساده از توجه به ژانر است. اما عدم رعایت همین موارد ساده عامل عدم موفقیت یک فیلم ژنریک می‌شود. به نظرم فیلمساز به خوبی ژانر مورد نظر را شناخته و بر خصوصیات و ویژگی‌های آن اشراف داشته است. این را هم بدانید فیلم‌سازی ژانر به هیچ عنوان ساده نیست. فیلمساز باید احاطه زیادی بر جزئیات فرمی داشته باشد. سهل انگاری در یکی از آنها به منزله نابودی اثر خواهد بود.
مخدوش شدن روایت با زیاده روی در دیالوگ
این منتقد در بررسی چهارمین فیلم یعنی «صحنه زنی»، بیان کرد: فیلم «صحنه‌زنی» فیلمی نیست که در سلیقه من باشد. من از صحبت درباره این مدل فیلم‌ها واهمه دارم. آدم‌هایی در این فیلم وجود دارند که من اصلاً شناختی نسبت آن ها ندارم! آدم‌هایی که استخوان خرد می‌کنند و دیالوگ‌هایی با این خشونت و بی‌پروایی به هم می‌گویند! آدم‌هایی که پول خوبی می‌گیرند اما باز در همان کثافت دست و پا می‌زنند! این آدم‌ها را این سال‌ها فقط از طریق فیلم‌ها می‌شناسم. یعنی واقعا با روحیاتی از این جنس در جامعه مواجه نشدم. حداقل مواجهه من به این شکل بوده است. شاید دوستان دیگر که در کارهای متفاوت فعالیت می‌کنند نمونه هایی از آنها را دیده باشند. اما سوال این است که این آدم‌ها از کجا می‌آیند و مهم تر اینکه دنیای ذهنی که کارگردان به بیننده عرضه می‌کند قرار است چه ذهنیتی به مخاطب بدهد؟ آیا این فیلم‌ها راهی به آسیب شناسی باز می‌کنند؟
او ادامه دادند: فیلم‌هایی از این جنس که دیالوگ، قرار است داستان را پیش ببرد دچار ضعف می‌شوند. به دلیل اینکه مخاطب با کمی فاصله گرفتن از عنصر داستان‌گویی و تصویر، باید با دیالوگ ارتباط موجود در فیلم را کشف کند. اما اگر کارگردان نتواند ارتباط دیالوگ و تصویر را به درستی ایجاد کند باعث گمراهی مخاطب می‌شود. چیزی که در این فیلم شاهد آن هستیم. دیالوگ‌ها هیچ ارتباط دراماتیکی با تصاویر ایجاد نمی‌کند و انبوه اطلاعات منتقل شده از طریق دیالوگ، خط اصلی روایت را مخدوش می‌کند.
عکاس: زینب ریاضی
