هرچند که پیدایش ژانر و نقد ژنریک به بوطیقای ارسطو برمی‌گردد، آنجا که در آغاز رساله می‌نویسد: “من قصد دارم فی‌نفسه به شعر و انواع گوناگونش بپردازم حماسی، کمدی، تراژدی و…”
اما رد پای ژانر و نقد ژنریک در سینما از آنجا که این هنر در مواجهه با هنرهای دیگر هنر جدیدی محسوب می‌شود، به میانه قرن بیستم باز می‌گردد و آن هم به‌طور خاص در سینمای آمریکا و صنعت فیلم‌سازی هالیوود.
ژانر یا گونه، در واقع فرم‌هایی برای پیشبرد تولید فیلم فراهم می‌آورد و ساختارهایی را شکل می‌دهد که به انتظارات مخاطب، خصوصاً مخاطب عام پاسخ می‌دهد و باعث ارتباط آن با فیلم می‌شود.
سه گانه فیلمساز/فیلم/مخاطب، در نگاه ژنریک به سینما مهم گردیده و این سه اصل در دوره‌های مختلف تاثیرات به سزایی بر یکدیگر داشته‌اند. به‌طور مثال ژانر موزیکال که در دوره‌های آغازین سینما جزو موفق‌ترین گونه‌های فیلم‌سازی بود در حال حاضر به دلیل عدم استقبال مخاطب رو به افول گذاشته و در مقابل ژانرهای اکشن و تخیلی که در دوره‌های آغازین سطح نازلی از تولیدات را در بر می‌گرفت، در حال حاضر جزء پر‌هزینه‌ترین ژانرهای تولیدی هالیوود به شمار می‌روند.
حال با نگاهی به سینمای ایران می‌توان دریافت که یکی از حلقه‌های مفقوده آن خلاء ژانر و فیلم‌های ژنریک است و این امر باعث گردیده لطمات زیادی به ساختار صنعتی سینما وارد گردد، به طوری که مخاطب در مواجهه با سینمای سال‌های اخیر ایران تنها باید به فیلم‌های کمدی و یا درام‌های اجتماعی کفایت کند و تکرار پردامنه این دو ژانر نوعی دلزدگی و عدم جذابیت را برای مخاطب ایرانی به همراه داشته و باعث ریزش شدید مخاطب در این سال‌ها شده است.
این اتفاق به طور طبیعی در سینمای کوتاه ما نیز سایه انداخته است. با نگاهی به طیف وسیعی از فیلم‌های به نمایش درآمده در جشنواره‌های مهم داخلی می‌توان دریافت که خلاء گونه در سینمای کوتاه ما وجود داشته و عدم پرداخت آن توسط فیلم‌سازان، باعث هم‌شکل شدن بخش وسیعی از این فیلم‌ها گردیده است؛ به طوری که فیلم‌ها به لحاظ مضمون و فرم به شدت یکسان شده و احساس سری‌دوزی و عدم خلاقیت فردی هنرمند در آنها به چشم می‌آید. حال آنکه سینمای کوتاه حیات و ضرورتش به تجربه‌گرایی و گوناگونی است، آنجاست که می‌تواند مخاطب وسیعی را جذب کرد و بخشی از ناتوانی سینمای بلند را جبران نمود. پس برای فیلمساز کوتاه ما مطالعه و حرکت در جهت ژانر نه تنها می‌تواند موفقیت‌های ملی و بین‌المللی برای او به همراه داشته باشد بلکه می‌تواند مخاطب عام سینمای ایران را نیز با فیلم کوتاه آشتی دهد، آشتی که برای سینمای کوتاه می‌تواند بسیار مهم باشد.
- محسن آقالر؛ فیلمساز
