به بهانه راهیابی جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران در فهرست جشنوارههای مورد تأیید اسکار
امروزه در جهان چندین هزار جشنواره سینمایی معتبر و غیرمعتبر، آوردگاه فیلمهایی است که فیلمسازان حرفهای و آماتور از سراسر دنیا امیدوارانه پای در آن میگذارند و با هم به رقابت میپردازند؛ به ویژه فیلمسازان جوانی که تلاش میکنند سرمایه فکری، توان فنی و ذوق هنری خود را در میدان درخوری در معرض نمایش قرار دهند.
در حوزه فیلمهای کوتاه، فستیوالهای معتبر کم نیستند؛ کلرمونفران فرانسه، اوبرهاوزن آلمان، تامپره فنلاند، پالماسپرینگز ایالات متحده و شورت شورتز ژاپن چند نمونه از جشنوارههای معتبری هستند که هر فیلمساز جوانی سودای نمایش اثرش بر پردههای آن را در سر میپروراند.
اجرای قوانین مرتبط با حقوق مالکیت فکری و جلوگیری از نقض سرقتهای فکری، موضوعات مرتبط با حقوق نشرمالکیت خصوصی، گسترش فناوریهای دیجیتال و تاثیر آنها بر زنجیره ارزشهای سمعی و بصری سینما، پروسههای استانداردسازی فناوریهای نوین، نظارت و کنترل مقررات رسانهای سینما، راهبری مکانیسمهای شخصی و عمومی تأمین منابع مالی سینما و مسائل مربوط به تجارت سینما و نقش آن در آینده تجاری فیلمها، حضور رسانهها و پوشش خبری، حضور برندهای مهم، تعداد مخاطبین، نحوه داوری و انتخاب آثار جشنوارهها از مهمترین ملاکهای اعتباربخشی به این جشنوارهها و بهطور کلی وجوه تمایز این فستیوالها با نمونههای دیگر است و شاخصهای مهم در تعیین درجه کیفی و اهمیت جشنوارههای سینمایی به شمار میرود.
گذشته از این، حضور در این جشنوارههای معتبر و رقابت با بهترین سینماگران جهان و محک اثر فیلمساز در بوته نقد و قضاوت داوران برجسته بینالمللی، خود دستاورد ممتازی به شمار میرود و نمایش اثر در این جشنوارههای باکیفیت، فیلم را در معرض دید خریداران، سینماگران، سرمایهگذارها، تهیهکنندهها و رسانهها، منتقدین وهمچنین مدیران جشنوارههای دیگر قرار میدهد و این فرصت منحصر بهفرد هر فیلمسازی را وسوسه میکند.
با این اوصاف حضور در این فستیوالها چندان ساده نیست و تنها معدودی از آثار موفق شانس نمایش بر پرده این جشنوارهها را به دست میآورند.
در این میان، جایزههای آکادمی علوم وهنرهای سینمایی امریکا موسوم به “اسکار”، پرآوازهترین ضیافت سینمایی و مهمترین جایزه معتبر سینمایی است بهگونهای که که بیش از ۱۰۰ کشور جهان مراسم آن را پوشش تلویزیونی میدهند و قریب یک میلیارد نفر به شکل زنده آن را تماشا کنند. اما حضور در این رویداد پرزرق وبرق نیز دارای پیچیدگیهای خاصی است.
یکی از راههای حضور و نامزد شدن در بخشهای فیلم کوتاه داستانی، مستند و انیمیشن جوایز اسکار، برگزیده شدن در یکی از جشنوارههای مورد تائید آکادمی است. به عبارت دیگر مجوز عبور از دروازه اسکار، برگزیده شدن در فستیوالهایی است که اصطلاحاً “اسکارکوالیفای” نامیده میشوند. در حال حاضر از جمع صدها جشنواره معتبر، تنها ۱۲۷ رویداد سینمایی در کشورهای مختلف اسکارکوالیفای شناخته میشوند. در این فهرست ۴۲ جشنواره امریکایی حضور دارند و فستیوالهایی در ژاپن، کره جنوبی، هند وسنگاپور در آسیا، و مصر در شمال افریقا از معدود جشنوارههای اُسکارکوالیفای در این سوی دنیا محسوب میشوند.
اما در کشور ما، انجمن سینمای جوانان ایران، به عنوان یکی از مؤسسات تابع سازمان سینمایی و از قدیمیترین نهاد سینمایی کشور به مدت 37 سال متولی برگزاری یکی ازمهمترین و باسابقهترین جشنوارههای فیلم کوتاه در خاورمیانه یعنی “جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران” بوده است. قدمت، اعتبار برگزارکنندگان، رقمهای جوایز و تعداد شرکتکنندگان و تراز بالای داوری آثار ، این جشنواره را در زمره باکیفیتترین جشنوارههای بینالمللی قرار میدهد. این موضوع باعث شده تا متولیان امر تلاش کنند جایگاه شایستهتری را برای این سرمایه ملی نشان کنند و با این هدفگذاری، طی فرایندی پیچیده و زمانبر، رفع موانع و ارائه مستندات لازم به آکادمی، از تاریخ 30 ژوئن 2021 جشنواره فیلم کوتاه تهران به عنوان یک جشنواره اُسکارکوالیفای و نهاد پیوسته با آکادمی اسکار ثبت شد.
به این ترتیب، جشنواره فیلم کوتاه تهران اکنون به یکی از دروازههای ورود آثار به اسکار تبدیل شده است و بر این اساس باید هر سال ۱ تا ۱۵ اکتبر جایزه بزرگ جشنواره را مستقیماً برای ارزیابی به لیست اسکار معرفی کند. این اتفاق بیتردید یک دستاورد بزرگ برای جوانان سینمای کوتاه و انجمن سینمای جوانان ایران است.
در سی و هشتمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران که مهرماه امسال برگزار میشود، ۴۵۳۲ فیلم که از ۱۲۸ کشور جهان حضور دارند و پیشبینی میشود به یمن این اتفاق، از دوره سی و نهم استقبال فیلمسازان اقصی نقاط دنیا برای حضور و رقابت در این رویداد سینمایی مهم در ایران، بهطور چشمگیری افزایش یابد.