نشست «فیلم توریسم» به‌منظور ایجاد جریانی برای تصحیح نگرش نسبت به گردشگری با استفاده از ابزار هنر و ادبیات به‌عنوان صلح‌آمیزترین و زیباترین شیوه برای معرفی مقاصد گردشگری، در بخش جنبی پنجاه‌و‌نهمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان، با حضور کارشناسان خبره میراث فرهنگی، گردشگری و سینما برگزار شد.
به‌گزارش روابط‌عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، احمد محیط‌طباطبایی، مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور و رئیس ایکوم ایران؛ کیوان طباطبایی صمیمی، مستندساز؛ علیرضا شجاع‌نوری، بازیگر و مسیح شریف، صاحب‌نظر گردشگری سینما، چهار سخنران این پنل تخصصی بودند. همچنین سعید ابریشمی‌راد، شهردار کاشان؛ علی رسول‌زاده، رئیس شورای شهر کاشان، مهندس وکیل، عضو شورای شهر، سیف‌الله امینیان و مدیران شهری و علاقه‌مندان میراث فرهنگی و گردشگری در این نشست حضور داشتند.
در آغاز نشست، مسیح شریف، دانش آموخته اقتصاد گردشگری با پژوهش در «فیلم توریسم» از دانشگاه UIB اسپانیا و دانش آموخته فیلم‌سازی از انجمن سینمای جوان است، متخصص تقدیر شده مدیریت، بازاریابی و دیپلماسی عمومی با تخصص در برندینگ مقصد گردشگری و فعال به عنوان دیپلمات گردشگری، خبرنگار، عکاس و فیلم‌ساز در زمینه سینما و گردشگری، «فیلم توریسم» را شاخه‌ای از گردشگری دانست که با کمک از سینما در خلال داستان فیلم، مکان‌هایی را نشان می‌دهد که مخاطب رغبتی برای دیدن آن و خاطره‌سازی داشته باشد و تاکید کرد این فیلم‌ها مستند و تبلیغاتی نیستند.
سیداحمد محیط‌طباطبایی، مشاور رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، رئیس ایکوم ایران(شورای بین‌المللی موزه‌ها زیر نظر یونسکو) و صاحب‌نظر در معماری، شهر، ادبیات و سینما، در ادامه گفت: گردشگری صنعت تجارت خاطره است. مردم با خاطرات انس می‌گیرند و گردشگری کلاسیک که همان خدمات هتل‌داری، مهمان‌داری و پذیرایی است دیگر در جذب مخاطب کارساز نیست. در «فیلم توریسم» برای فضاها و مکان‌ها روایت می‌سازیم و به آن‌ها جان می‌دهیم تا خاطره بسازند و بازنمایی کنند.
وی با اشاره به پیوند میان هنر و ادبیات و گردشگری افزود: موزه معصومیت در استانبول که سال ۲۰۱۸ توسط مجمع جهانی موزه‌ها (ایکوم) که توسط اورهان پاموک، برنده جایزه نوبل ادبیات در ارتباط با رمان خود به همین نام ساخته است، به‌عنوان موزه برتر دنیا شناخته شده است.
کیوان طباطبایی‌صمیمی، پنل محقق و مدرس فیلم مستند، دکترای مطالعات سینما از دانشگاه ماربورگ آلمان، یکی از مستندسازان حرفه‌ای حوزه میراث فرهنگی و عضو پیوسته انجمن مستندسازان سینمای ایران و شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم)، در ادامه توضیح داد: سینما ماشین خاطره‌ساز است و خاطرات ما از شهر که در فیلم‌ها به نمایش در می‌آید می‌تواند مخاطب را در آن شریک کرده و به بازخوانی خاطرات وادارد. در «فیلم توریسم» این تصاویر از شهر و مناظر اطراف آگاهانه نیست، اما زیبایی‌هایی که به تصویر کشیده می‌شود در لایه‌های ذهن مخاطب تصویر و خاطره می‌سازد.
علیرضا شجاع‌نوری، بازیگر و تهیه‌کننده سینما، با نقل خاطره‌ای از مرحوم کیارستمی تأثیر عینی «فیلم توریسم» را بر مخاطب اینگونه توصیف کرد: در فستیوالی در ژاپن خانمی از کیارستمی تشکر کرده و می‌گوید شما باعث شدید هر روز ۴۵ دقیقه در وقت من صرفه‌جویی شود و توضیح می‌دهد پاتوق ایرانی‌های مقیم ژاپن در پارکی نزدیک خانه اوست و به دلیل تبلیغات منفی از ایرانی‌های ساکن ژاپن در رسانه‌ها، از آن‌ها می‌ترسیدم و هر روز ۴۵ دقیقه مسیرم را طولانی می‌کردم تا از آن پارک نگذرم. بعد از دیدن فیلم «خانه دوست کجاست؟» فهمیدم شما ایرانی‌ها خیلی آدم‌های مهربان و بی‌آزاری هستید و این فیلم را چندین بار دیدم و سلام را هم یادگرفتم. روزی از وسط پارک رد شدم و نزدیک ایرانی‌ها که رسیدم سلام کردم، آن‌ها هم با مهربانی جواب دادند و فهمیدم این آدم‌ها خیلی مهربان‌تر از چیزی هستند که رسانه‌ها می‌گویند. حالا روزی ۴۵ دقیقه در وقتم صرفه‌جویی می‌شود و مدیون شما هستم!
سپس مسیح شریف ادامه داد: فصل مشترک همه صحبت‌ها خاطره است. ما به رسانه برای شناخت نیاز داریم، رسانه می‌تواند مکتوب باشد، یعنی داستان، رمان و روزنامه؛ یا می‌تواند تصویری باشد، یعنی فیلم و سریال یا حتی ویدئوهای کوتاهی که در فضای مجازی به راحتی منتشر می‌شود. در «فیلم توریسم» نیاز است فیلم‌ساز با رویکرد گردشگری به شهر نگاه کند و برای فضاها داستان بسازد و در شهرهای ما باید مسؤولان به این قضیه نگاه حمایتی داشته باشند، البته به هیچ وجه هم در فیلم‌نامه و نگاه کارگردان دخالتی نداشته باشند.
محیط‌طباطبایی با اشاره به اینکه کار هنری دستوری نباید باشد، گفت: سینمای ایران فاقد آدرس است. ما در فیلم‌ها نمیگوییم اینجا کجاست؟ می‌گویند اسم کافه و رستوران نیاورید چون تبلیغات می‌شود، حتی اسم مسجد و خیابان را هم نمی‌آوریم یا ساختگی است! ما در ناکجاآباد زندگی می‌کنیم. خیابان، بخشی از شهر است که اگر داستان و روایت داشته باشد، برای مخاطب ارزشمند می‌شود. این کار را در فیلم‌های داستانی نادیده گرفته و بعد تیزر تبلیغاتی و مستند می‌سازیم! نگاه ما اشتباه است و هیچ ذهنیتی برای گردشگر نمی‌سازیم. هنوز هم سرمایه‌گذاری ما در زمینه جذب مخاطب اشتباه است و اصلاح نمی‌کنیم. باید کسی مثل کیارستمی «خانه دوست کجاست؟» را بسازد تا ماسوله معرفی شود. فضاها و معماری تا اندازه‌ای در جذب مخاطب تأثیر دارد، اما روایت به آن فضا خاطره می‌دهد. این را در سریال دایی جان ناپلئون می‌توان مثال زد. لوکیشن این فیلم خانه اتحادیه بود، اما ارزشمندی آن بخاطر دایی جان ناپلئون بود و به همین خاطر هم تا الان حفظ شد و جلوی تخریب آن گرفته شد.
شجاع‌نوری از تجربه اخیرش در کاشان پیشنهاداتی برای مسؤولان شهر ارائه داد و افزود: کاشان اگر بتواند خودش باشد، بهترین فضا برای فیلم‌سازی می‌شود. بافت قدیم کاشان شهری به دور از ماشین باشد و مردم به مانند زندگی قدیم خود با دوچرخه در این کوچه‌ها تردد کنند. دیوارهای کاهگلی این شهر پر از خاطره است که با عبور ماشین‌ها و صدایشان، به تدریج فرو می‌ریزند. رفتار خودتان، فرهنگ خودتان را داشته باشید و شبیه تهران نباشید. مردم برای دیدن کاشانی‌ها می‌آیند، جهان‌بینی و سبک زندگی کاشانی‌ها ارزشمند است و اگر اینجا هم همان رفتار و فرهنگ تهران باشد، سفر به اینجا دلیلی نخواهد داشت.
طباطبایی در همین رابطه افزود: ما از خودمان فاصله گرفته‌ایم که به این وضعیت رسیده‌ایم. تصور ما این است که کسی که از گذشته و خاطره می‌گوید، در گذشته مانده؛ اما این تصور اشتباه است و اتفاقا کسی که به دنبال آینده است، گذشته و میراثش برایش مهم است. کسی دنیا را خراب می‌کند که خیال کرده آخرین نفر است و بعد از او آینده‌ای نیست. مشکل ما این است که وضعیت اقلیمی کشورمان را بهانه عقب‌ماندگی می‌کنیم و فراموش کردیم درخشان‌ترین تمدن تاریخ بشر، عصرهای رفاه و مدیریت درخشان در همین اقلیم و خاک رخ داده است.
شهردار کاشان در پایان ضمن تشکر از مهمانان و سخنرانان این نشست توضیح داد: عامل اصلی توسعه، فرهنگ است و مبنای توسعه کاشان را توسعه فرهنگ عمومی می‌دانیم. هنر در توسعه فرهنگ عمومی جایگاه بالایی دارد و جهت‌گیری توسعه اقتصاد شهری ما در کاشان نیز بر اساس گردشگری است. نشست «فیلم توریسم» با همین دیدگاه در دستور کار ما قرار گرفت و ما سعی داریم کاشان را به شهر رویدادها تبدیل کنیم. شهر کالبد پویا دارد و باید همچون تمامی موجودات زنده به بلوغ برسد.
پنجاه‌و‌نهمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان در سه بخش مسابقه فیلم کوتاه، فیلم‌نامه و عکس، از تاریخ ۴ تا ۷ اسفندماه سال۱۳۹۶ به‌مدت چهار روز در استان اصفهان، شهر کاشان توسط انجمن سینمای جوانان ایران، شهرداری کاشان و اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر کاشان برگزار می‌شود.
