سالم صلواتی: مهم‌ترین عامل برای ساخت یک فیلم کوتاه موفق«شروع صحیح» است
آخرین اخبار
سالم صلواتی در حاشیه برگزاری پنجاهوهشتمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان – اروند مهم‌ترین عامل برای موفق و پیش‌رو بودن فیلم‌سازان فیلم کوتاه را «شروع صحیح» دانست و ذکر کرد که فیلم‌سازان جوان باید از همان ابتدا بهترین مسیر برای پیش رفتن و تجربه‌اندوزی را در راستای «تعریف دنیا و روایت قصه‌هایش از منظر و با مشخصه‌های پیرامون خود» تجربه کنند.
به‌گزارش روابط‌عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، سالم صلواتی، کارگردان و فیلم‌بردار، فارغ‌التحصیل فیلم‌سازی و عکاسی از انجمن و مدیر دفتر کردستان انجمن سینمای جوانان ایران است. وی همچنین عضو پیوسته آکادمی انجمن فیلم کوتاه ایرانِ خانه سینما و عضو شورای تولید و تصویب فیلم‌نامه سینمای جوانان سنندج، خرم آباد و حوزه هنری کردستان است. صلواتی عضویت هیأت انتخاب و داوری جشن خانه سینما، بخش فیلم‌های کوتاه سال ۹۳، داوری بخش فیلم‌های کوتاه سال ۹۵ و ۹۶ جشن خانه سینما و چند جشنواره فیلم کوتاه دیگر را نیز در کارنامه خود دارد.
همچنین صلواتی از اعضای هیأت انتخاب و داوری بخش فیلم پنجاهوهشتمین جشنواره منطقه‌ای سینمای جوان – اروند است؛ ستاد خبری جشنواره به همین بهانه گفت‌و‌گویی با وی داشته است.
در این گفت‌و‌گو سالم صلواتی درباره کیفیت آثار رسیده به جشنواره منطقه‌ای اروند گفت: در بخش داستانی کیفیت آثار بسیار بالاتر از بخش‌های دیگر بود. در بخش مستند هم شاهد فیلم‌های خوبی بودیم اما در بخش‌های تجربی و انیمیشن، آثار رسیده چندان راضی کننده نبودند؛ این جای تاسف دارد که در بخش انیمیشن که روزبه‌روز به کیفیت آثار در دنیا اضافه می‌شود بالاخص در شهرستان‌ها، نباید شاهد این اتفاق باشیم. در بخش تجربی هم فکر می‌کنم همچنان مشکل اصلی در درک و تعریف درست و جامع این دسته از فیلم‌ها، فیلم‌سازان ما را سردرگم کرده است.
وی درخصوص مشکلات فیلم‌سازان فیلم کوتاه افزود: جدا از مسایل فنی و حمایتی که این روزها بیشتر از هر زمان دامن‌گیر سینمای کوتاه ما شده است، یکی از مشکلات مهمی که امروز در فیلم‌های بچه‌های شهرستان بهتر از قبل مشهود است برخورد لوکال و در گذشته ماندنِ نگاه و دانش سازندگان آثار است. به وفور شاهد فیلم‌هایی بودیم که انگار فیلم در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ روایت و ساخته شده‌اند. یک زمانی ما شاهد موفقیت‌های خوب فیلم‌های کوتاه ایرانی در خارج از ایران بودیم. معمولا فیلم‌های ما با وجود آنکه از لحاظ کیفیت فنی و حتی ساختاری قابل مقایسه با فیلم‌های دیگر کشورها نبودند، به‌دلیل نگاه و روایت‌های تأثیرگذار انسانی در کنار تصاویر کمتر دیده شده از زندگی و لوکیشن‌هایی که شاید برای آن زمان در دنیا تازه‌تر می‌نمود، مورد توجه واقع می شد و جوایز بهترین فیلم را در جشنواره‌های بین‌المللی کسب می‌کردند؛ اما بسیار نادر بود که فیلمی از لحاظ ساختاری و فنی جایزه‌ای را به خود اختصاص دهد. اما این به یکی دو دهه قبل باز می‌گردد. اکنون دیگر آن نوع فیلم‌ها بازار خود را از دست داده‌اند و دیگر جذابیتی برای دنیا ندارند. ناچار باید برای حضور مناسب و همچنان دیده شدن فیلم‌هایمان در مسیر معمولی که سینما در دیگر نقاط دنیا پیش گرفته و می‌گیرد قرار گیریم: ساخته و عرضه شدن فیلم در مدیوم سینما «آنگونه که باید باشد»، نه با برخورد لوکال و در گذشته ماندن آن‌هم با عنوان غلط‌انداز «مؤلف» یا «سینمای وطنی»؛ در واقع باید مؤلف بودن و داشتن سینمای وطنی را در دل سینمای استانداردی که دنیا می‌شناسد بیان و تعریف کرد.
صلواتی در ادامه به پیشنهاد راه‌کارهایی برای رفع این مشکلات پرداخت و گفت: تمام آنچه که فیلم‌ساز را به شناخت درستی از تعریف روز فیلم کوتاهِ خوب می‌رساند را باید به کار گرفت تا این شناخت در فیلم‌ساز اتفاق بیفتد. برای این مهم هم آموزش‌های تکمیلیِ نظری و عملی و دیداری را باید جدی‌تر و کاربردی‌تر در شهرستان‌ها پیگیری کرد و هم فیلم‌ساز باید برای دریافت این شناخت، پشتکار و مطالعه داشته، زحمت بکشد. خوشبختانه در بیشتر مناطق ایران دفاتر سینمای جوانان برای آموزش فیلم‌سازی وجود دارند که علاقه‌مندان به سینما می‌توانند آموزش مقدماتی را در آنجا به خوبی فرا گیرند اما در کمتر استانی شرایط آموزش‌های تکمیلی و تجربه‌های حرفه‌ایِ عملی برای ادامه وجود دارد. واقعیت آن است نباید این فارغ‌التحصیلان را رها کرد و به هر نحو ممکن باید برای آنان دوره‌های تکمیلی و حرفه‌ای در کنار کارگاه‌های تخصصی و کاربردی برگزار نمود و شرایط ارتباط و انتقال تجربه عملیِ نسل‌های قدیمی با آن‌ها را هر چه بیشتر فراهم کرد تا بتوان امیدوار بود فیلم‌سازانِ به روزِ حرفه‌ای در شهرهای دیگری غیر از تهران داشت.
عضو هیأت انتخاب و داوری پنجاهوهشتمین جشنواره منطقه‌ای با اشاره به تکرار و شبیه بودن آثار فیلم کوتاه به‌یکدیگر عنوان کرد: این یکی از معضلاتی است که به واقع در این چند سال اخیر دامن‌گیر سینمای کوتاه ما شده است؛ مسئله‌ای که سال‌های سال است سینمای بلند ما را فرا گرفته و متأسفانه باید گفت در کنار سیاست‌گذاری‌های غلط سینمایی دولت، بخشی از این مشکل که بیشتر از مرکز (تهران) ساطع شده، به رویکرد و خط‌دهی برخی اشخاص و فیلم‌سازان تأثیرگذار و مورد توجه، طی چند سال اخیر بر می‌گردد که با تعریفِ مشخص‌شان از فیلم کوتاه، در کانون تصمیم‌گیری‌ها هستند. فیلم‌هایی که بیشتر بر روابط بین دختر و پسر، زن و شوهر و در لوکیشن‌های بسته و آپارتمانی یا فضاهای دانشجویی خلاصه شده‌اند. وقتی در عین سر و شکل سینماییِ خوبِ این فیلم‌ها به درون‌مایه و تفکر فیلم‌ساز عمیق‌تر می‌نگریم، متوجه دغدغه و جهان مسائل او در اجتماعی که در آن زیست می‌کند نمی‌شویم و به اصطلاح نمی‌فهمیم مسئله‌ی او در فیلم چیست. نه آنکه نباید این داستان‌ها و موقعیت‌ها را کار کرد بلکه مشکل به آنجا بر می‌گردد که اشخاص و حتی جشنواره‌ها با توانِ تأثیرگذاری و حمایتی‌ای که دارند تمرکز را بر دیده شدن این نوع از آثار به خرج می‌دهند و کم‌کم در بلند مدت شاهد تولید طیف وسیع فیلم‌هایی که از لحاظ قصه و ساختار اجرایی شبیه به هم هستند خواهیم بود. همین که الآن شاهد آن هستیم. طوری شده است که در نواحی مختلف ایران نیز که دارای هویت و مشخصه‌های اقلیمی خاص و متنوع خود هستند، کمتر فیلمی که نشانه‌های آن منطقه را داشته باشد دیده و مورد توجه واقع می‌شود. فیلمی که از غرب ایران ساخته شده با فیلمی که در شرق یا جنوب و حتی شمال ساخته شده فرق چندانی ندارد. اگر واقع بین باشیم بخشی از این مسئله به اجرا و ساختار ضعیف خود فیلم‌ها برمی‌گردد اما بخشی اصلی‌تر تمرکز بر فیلم‌هایی که اشاره کردیم است.
البته نباید فیلم های بسیار شاخصی را نیز در این بین نادیده گرفت که با این مضامین توانسته اند سینمای کوتاه ایران را نسبت به قبل، سر و گردنی بالاتر در جهان معرفی کنند. فیلم‌هایی که نشان از فیلم‌سازانی دغدغه‌مند، باتجربه و باشناختِ درست از مسیری که فیلم کوتاه در پروسه زمان تاکنون طی کرده، دارد.
سالم صلواتی در انتها ذکر کرد: فکر می‌کنم مهم‌ترین عامل همان «شروع صحیح» است. فیلم‌ساز اگر «به درستی بداند» به دور از جوّی که راه افتاده از همان ابتدا بهترین مسیر برای پیش رفتن و تجربه‌اندوزی او در راستای «تعریف دنیا و روایت قصه‌هایش از منظر و با مشخصه‌های پیرامون خود او باشد» متمرکز شده، تجربه کند و قدم به قدم حرفه‌ای‌تر پیش رود، مسلما در آینده در دام تکرار دیگران (بی نشان از خود) نخواهد افتاد و فیلم‌هایش رنگ و بوی خاص او را خواهند داشت.
من اکنون سال‌هاست هر وقت فیلمی را برای جشنواره‌ای می‌فرستم با این تصور که در جشنواره حتما فیلم‌هایی موفق‌تر و قوی‌تر از فیلم من نیز می‌تواند وجود داشته و نگاه داوران را قبل از فیلم من به خود جلب کند، ارسال می کنم که اگر فیلمم انتخاب نشد یا جایزه‌ای نگرفت نه دچار توهم خود بزرگ‌بینی شده باشم و نه در روحیه‌ام اثر منفی بگذارد؛ هر چند با این نگاه همواره تلاش کرده‌ام نقاط قوت آن آثار را بیابم و هر بار فیلم بهتری بسازم. امیدوارم فیلم‌سازهای دوست داشتنی در این جشنواره نیز بتوانند کمی از این منظر، آرای داوران را بررسی کنند.