جستجو

در پنجمین روز جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران، اولین جلسه کارگاه فیلمنامه نویسی فرهاد توحیدی در سالن شماره ۲ پردیس چارسو برگزار شد.

به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم کوتاه تهران، فرهاد توحیدی در این کارگاه که به مبحث پیشنه شخصیت ها اختصاص داشت،  گفت: در موضوع پیشنه شخصیت ها باید بدانیم که شخصیت ها از چه پایگاه طبقاتی هستند و چگونه فکر می‌کنند.

توحیدی بزرگترین لذت سینما را کشف نامید و با بیان اینکه نباید این لذت را از تماشاگر محروم ساخت، گفت: نکته ای که کیارستمی به آن تاکید داشت آن است که شخص مخاطب باید با شخصیت های داستان همذات پنداری داشته باشد و به تعقیب سرنوشت شخصیت ها ترغیب شود.

فیلمنامه نویس «امکان مینا» افزود: لذت کشف در فیلمنامه نویسی مثلثی دارد که اضلاع آن با عنوان هایی چون کنجکاوی، تعلیق و همدردی تشکیل شده است.

او لذت کشف از کنجکاوی را ناشی از به دست آوردن اطلاعات دانست که با خود مفهوم بزرگتری به نام مدیریت اطلاعات، ارتباط با ساختار فیلمنامه و زاویه دید را به همراه دارد: «به طور مثال در سه گانه اول کیارستمی، شما درگیر زاویه دید اول شخص هستید. اما در فیلم نیمه بلند «مسافر» ترجیح کیارستمی از دیدگاه دانای کل مدرن قصه روایت می شود. در این فیلم دوربین چسبیده به قهرمان داستان حرکت می کند اما نگاه آن جانب‍‌‌دارانه نیست. این نوع استفاده از دیدگاه دونوع انتظار ایجاد می‌کند. به نوعی در فیلم «مسافر» اتفاقی وجود دارد که لحظات تعلیق را در اختیار ما می گذارد.»

توحیدی در ادامه توضیح اضلاع لذت کشف به «تعلیق» اشاره کرد و گفت: تعلیق در فیلمنامه نویسی امری کلاسیک است به معنی آن که در تعویق انداختن پاسخ بمانیم تا بتوانیم ماجرا را دنبال کنیم.

از نکات دیگر در فیلمنامه نویسی آن است که فیلمنامه و مخاطب ارزش های مشترک اخلاقی با یکدیگر داشته باشند. توحیدی در این جلسه به نقل قولی از عباس کیارستمی اشاره کرد که گفته است سینما، جعل واقعیت است. حتی فیلم های مستند که به نظر واقعی می رسند، واقعی نیستند.  بنابراین نفی آن چیزهایی که ارسطو یا بازتولیدکنندگان هنرنمایش می‌گویند واجب است.

فیلمنامه نویس «پاداش سکوت» درباره پایان بندی گفت: فیلم کوتاه هر چه کوتاهتر باشد استفاده از مفاهیم کد شده و استعاره‌ها بیشتر خواهد شد و به طورحتم پایان بندی اهمیت زیادی خواهد داشت.

او درباره استفاده از ابزارها در فیلمنامه نویسی اشاره کرد: هر چقدر به فیلم بلند نزدیک شویم از مصالح موجود در فیلمنامه‌های بلند بیشتر استفاده می‌شود.

مبحث بعدی توحیدی درباره شخصیت پردازی بود: «شخصیت پردازی یعنی آنکه چگونه آثار را نمایشی می کنیم تا مخاطب متوجه شود که شخصیت دارای چه ویژگی‌هایی است، چگونه باید آنها را بشناسیم و چطور وارد پیش داستان شخصیت ها شویم. او درباره این موضوع به فیلم «خانه دوست کجاست» کیارستمی اشاره داشت که در آن فیلم پدربزرگ قهرمان داستان در قهوه خانه نشسته و به دنبال آن است که متوجه شود نوه‌اش چه کارهایی انجام می‌دهد.»

 دبیر چهاردهمین جشن خانه سینما در ادامه بحث شخصیت پردازی گفت: بروز دادن شخصیت ها مهمترین کار سینما است. یکی از مهمترین راه های بروز دادن شخصیت آن است که موضوعات این مقوله را با مواجهه اطلاعات سازمان بدهیم. به طورمثال در فیلم «نان و کوچه» از دیگر ساخته های عباس کیارستمی، گرده داستانی بر پایه ترس کودک بنا شده است.

وی درباره استفاده از زندگی نامه شخصیت ها افزود: در فیلمنامه باید از زندگی شخصیت ها استفاده شود و آنها را به اطلاعات کلیدی تبدیل کرد مانند فرم های استخدام. به نوعی در نوشتن شرح حال باید از جنبه دیگر در فیلمنامه بپردازیم. یعنی در واقع با کیفیت سر و کار داریم. اصل گسترش به آن معنا است که درباره آنچه در شخصیت می افتد کیفیت را مورد پرسش قرار دهیم.

 وی درباره تعریف «پیش داستان» گفت: پیش داستان آن چیزی است که تاثیر قطعی می گذارد. البته فیلم هایی که پایان قطعی دارند و هیچ جایی برای کشف مخاطب نمی گذارند زودتر از یاد می‌روند. به عقیده من اگر فیلم با طرح یک سوال به اتمام برسد بهتر است و به طورحتم پیش داستان اصل گزینش را مورد استفاده قرار می‌دهد. کیارستمی مثل هر سینماگر دیگری معتقد به آموزش های ارسطویی است. ضمن اینکه در فیلم هایش از مفاهیم شاعرانه و خیال پردازانه استفاده کرده است. یکی از چیزهایی که در نوشتن ارسطویی نیاز داریم آغاز، میان و پایان است. در واقع لازم نیست همه آنچه که درباره شخصیت می دانیم را از راه‌های مختلف به مخاطب معرفی کنیم.

توحیدی این نکته را نیز متذکر شد که ما به طورحتم باید از پیش داستان بر اساس ساختار سینمای کلاسیک مطلع شویم که این اتفاق از طریق دیالوگ و فلاش بک که شیوه مناسبی نیست رخ می‌دهد.

دومین و آخرین جلسه کارگاه فیلمنامه نویسی فرهاد توحیدی در سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران یکشنبه ۲۳ آبان برگزار می شود.

 

تجسم یک باور کهن
موفقیت فیلم کوتاه «آخرین شیهه‌ی ...
در روزهای پایانی اسفند نهمین هفت...
گستره وحشت
حسن خمسه سرپرست انجمن سینمای جوا...
پایان فیلمبرداری فیلم کوتاه «مهم...

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *