اولین روز از هفته فیلم و عکس دفتر ویژه تهران با برگزاری کارگاه «ژانر کمدی در سینمای کوتاه» با حضور داود رضایی در بنیاد سینمایی فارابی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، داود رضایی در اولین روز از هفته فیلم و عکس دفتر ویژه تهران و در کارگاه «ژانر کمدی در سینمای کوتاه» گفت: وقتی که قرار است درباره ژانر کمدی صحبتی شود، با چند مشکل جدی مواجهیم که یکی از آنها پیدا کردن نمونهای خوب و مناسب از آثار کمدی که سانسوری هم نداشته باشد، است و البته می دانم که در سینمای بلند هم اثری که بتوان آن را کمدی خواند، کم است.
وی بیان کرد: اکثر بحث های سینمایی که معطوف به نوشتن و فیلمنامه می شوند، از ارسطو شروع می شود و من نیز می خواهم به چند نکته از ارسطو درباره کمدی اشاره کنم؛ بخش اصلی کتاب «فن شعر» ارسطو در مورد تراژدی و کمدی است و اصولا دو جمله درباره کمدی در آن وجود دارد. ارسطو می گوید اگر قرار است تمایزی میان تراژدی و کمدی قائل شویم، تراژدی به شخصیتهایی که مراتب بالاتری دارند تعلق دارد و کمدی شخصیت های فروتر را در بر می گیرد که عبارت محاکات برتر و فروتر را بر میتافت.
رضایی عنوان کرد: در بخش پنجم کتاب «فن شعر» میگوید عملی که در متن کمدی قرار است اتفاق بیفتد، تقلید کنشی باید باشد که از رفتار زشت انسان سر زده است که به نظرم این موضوع ایجاد سوء تفاهم در طی سالها کرده است.
وی به برخی آثاری که در سینمای یاران به آنها کمدی میگویند، اشاره کرد و گفت: فکر میکنید چرا منتقدان برخی از آثار سینما را سخیف ارزیابی میکنند و آنها را هم سطح آثار بزرگ سینما نمی دانند؟ چیزی که اینجا مرسوم است و ریشه آن به تئاتر روحوضی بر میگردد و تیپ های خاصی را می سازد، مشکل جدی دارند و آن هم از دست دادن چارچوب های روایت است و نسبت های مشخصی را نمی توانند رقم بزنند. روابط علت و معلولی تعریف نمی کنند و نقاط اوج و عطف ندراند و روایت پراکنده است و شامل تعدادی شوخی است که به هم متصل هم نیستند.
این فیلمنامه نویس سینما بیان کرد: ما در این آثار منتظر هستیم که فیلمنامه و روایت موجب همذات پنداری شوند اما اتفاق نمیافتد و در اصطلاح ارسطو، کارتارسیست را پدید می آورد. این مختص به سینمای ایران نیست و در اکثر نقاط دنیا نیز وجود دارد که پایگاه های فرهنگی مختلفی هستند و شامل نمایش های از هم گسیخته و تردستی یا استندآپ کمدی امروزی است که در سینمای هالیوود نیز دیده می شود و این آثار خروجی جدی تلقی نمی شوند و زمانی روی میدهد که فیلمسازان به لودگی رو می آورند تا بتوانند از مخاطب خنده بگیرند و طبیعی است خروجی لودگی تاثیری بر مخاطب ندارد.
وی با اشاره به گروتسک در این زمینه توضیح داد: یک گرایش که معطوف به سینمایی که خنده آور است نیز وجود دارد که در سینمای ایران در سینمای رضا کاهانی دیده می شود اما به درستی استفاده نشده است. گروتسک قرار است خنده ای برای مخاطب بیاورد و مخاطب را در وضعیت دوگانه تلخی و خنده قرار دهد؛ اما نسخه درستش در سینمای ما اتفاق نیفتاده است.
رضایی گفت: در گروتسک آدم ها صدمه می بینند و به همین دلیل کمدی تلقی نمی شود؛ در این نوع سینما، مخاطب در وضعیت بغرنج قرار می گیرد که نمی داند بخندد یا بگرید. این نوع سینما در سینمای پست مدرن دیده می شود مثل فیلم «دکتر استرنج لاو» که اکثر دیالوگ های این فیلم گروتسک محسوب می شود.