در روزهایی که کرمانشاه در حال آماده شدن جهت میزبانی شصت و دومین جشنواره‌ی منطقه‌ای «شبدیز» است، فرصتی پیش آمد تا به بهانه این مهم با کامران رضایی مدیرانجمن سینمای جوان استان کرمانشاه گفتگویی کوتاه داشته باشیم که در ادامه می‌خوانید.
- در استان کرمانشاه فیلم‌سازان مستند بیشتر به کدام نوع از شش سبک رایج در این نوع فیلم‌سازی علاقه نشان داده‌اند؟
در واقع این سوژه است که تعیین میکند که کدام سبک برای فیلم به اجرا درآید واین قضیه معمولا بعد از پروسه‌ی تحقیق عملی می‌شود. بعد از اشراف کامل به سوژه، فیلم‌ساز تصمیم می‌گیرد که کدام یک از روش‌ها را به کار ببرد. در کرمانشاه شاهد فیلم‌های مشاهده‌گر و بدون واسطه‌ای بوده‌ایم که به دلیل ارتباط خوب کارگردان با سوژه فیلم تاثیرگذاری خوبی بر مخاطب داشته است. از آن جمله فیلم مستند خانم طیبه بابایی با عنوان «مریم فصل آخر» که به دلیل پشتوانه‌ی تحقیقی مناسب و شناخت کارگردان از تدوین، تبدیل به یک فیلم مشاهده‌گر خوب شد که در چندین جشنواره هم مورد توجه قرار گرفت. در کنار آن تولیدات خوبی با محوریت گفتار متن وجود دارد که باز نوع سوژه ایجاب کرده ازین شکل روایت برای پروراندن مستند استفاده شود. مستندهایی که با موضوع گردشگری در انجمن کرمانشاه تولید و در شبکه مستند به نمایش درآمد از این دست از مستندها بود که غالبا با متن‌های مناسب و مبتنی بر پژوهش، اطلاعات مناسبی را با تصاویر فیلم همراه کرد. در نهایت به همان اندازه که سوژه‌ها در کرمانشاه متنوع و متکثر است شیوه‌های ساخت هم از این قاعده پیروی میکند.
- اهالی سینمای مستند در استان تا چه حدی سمت و سوی کاری شان به پتانسیل بومی منطقه متمرکز شده است؟
کرمانشاه به واسطه‌ی موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد همیشه مورد توجه مستندسازان مختلف از سراسر ایران و حتی کشورهای دیگر بوده است. وجود آب و هوای متنوع و اقلیم‌های متفاوت، رنگین کمانی از فرهنگ‌ها و آداب و رسوم مختلف را پدید آورده که برای هر مستندساز مغتنم است. باید عرض کنم که اهالی مستند کرمانشاه باید خیلی بیشتر از این امکان و ازین فرصت برای ثبت آثارشان استفاده کنند. البته ذکر این نکته ضروری است که خاستگاه اصلی چنین مستندهایی تلویزیون است. تلویزیون در همه جای دنیا به کانون‌های قدرت و ثروت متصل است و از این طریق می‌تواند سرمایه‌گذاری وسیعی در خصوص ساخت مستندهای بومی انجام دهد. شاید ایده‌آل این باشد که شبکه‌های مختلف تلویزیونی از جوانان مستعد و امتحان پس داده‌ی انجمن برای ساخت چنین کارهایی دعوت به عمل آورد تا میراث گذشتگان را ثبت و ماندگار کنند. اما متاسفانه دغدغه‌ی عمیقی از جانب شبکه‌های تلویزیونی به خصوص شبکه استانی کرمانشاه در این‌باره دیده نمی‌شود.
- با توجه به اینکه کرمانشاه شهر افسانه‌ها، متل‌ها و آیین‌هاست، دوستان مستندساز ما چه گام‌هایی را در بازشناسی مبسوط تر آن برداشته‌اند؟
به اتفاق دوستان که به مناطق مختلف استان سفر می‌کنیم از این همه امکان مستندسازی شگفت‌زده می‌شوند. گاهی به دوستان می‌گویم دوربین را روی سه پایه قرار دهید تا در آن طبیعت استثنایی اورامان زنی مسن متلی را نقل میکند و شما را به اعماق تاریخ ببرد. همین یک مستند بکر و جذاب است.عرضم این است که چقدر امکان مستندسازی در کرمانشاه وسیع و بی‌بدیل است. اما با همه‌ی این اوصاف کرمانشاه به لحاظ آرشیو تصویری و مستند به سطحی که باید نرسیده است که یکی از دلایل آن به نظر من شبکه‌های تلویزیونی و به خصوص شبکه‌های استانی است که امکانات و بودجه‌های خود را به جای بردن به این سمت صرف کارهای دیگر می‌کنند.
- جشنواره‌ی شبدیز با رویکرد انتخاب عنوان ویژه‌ی اساطیر در پی تحقق بخشیدن به چه اهدافی است؟
شاید به نوعی بازگشت به خود بهانه‌ی این نامگذاری باشد. دعوت به خواندن و یافتن ریشه‌های مهم انسانی که هر چقدر مهجورتر بماند، جامعه را به مصایب بیشتری تهدید میکند.
