جلسه نقد فیلم‌های کوتاه اکران شده در نخستین روز جشن دوم و سوم پاتوق فیلم کوتاه اصفهان برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی انجمن سینمای جوانان ایران، جلسه نقد و بررسی فیلم‌های کوتاه اکران شده در روز اول پاتوق فیلم کوتاه اصفهان با حضور مصطفی حیدری و احمدرضا سلطانی برگزار شد و از طریق صفحه اینستاگرام پاتوق فیلم کوتاه به صورت زنده برای مخاطبان پخش شد.

مصطفی حیدری، کارشناس سینما گفت: مشکل اصلی فیلم‎ها معمولا در فیلم نامه نویسی است و این موضوع معمولا بعد از اکران فیلم ها مورد توجه قرار می‌گیرد. اما سوال اصلی این است که چرا ما هنوز درگیر این مسئله هستیم؟ با اینکه هر روزه آموزش‌های به روزتری انجام می‌گیرد و رویکردهای متفاوت و خلاقی به سینما اضافه می‌شود. همچنین در حوزه فیلم نامه نویسی کتاب‌های زیادی است که فیلم سازان می‌توانند آن ها را مطالعه کنند تا بتوانند در شخصیت‌سازی موفق‌تر عمل کنند.

او افزود: ما باید بپذیریم که ضعف در فیلم نامه نویسی یکی از مواردی است که در فیلم‌های کوتاه باید مورد توجه قرار گیرد. موضوع فیلم نامه‌های ما با خود ما و حتی جامعه فرق دارد. این در حالی است که برای عمیق‌تر شدن فیلم لازم است فیلم نامه را زندگی کنیم. قطعا تمرین و نوشتن می‌تواند تاثیر به سزایی در این امر داشته باشد.

همچنین احمدرضا سیستان، کارشناس سینما و همچنین عضو هیئت انتخاب فیلم های جشن دوم و سوم پاتوق فیلم کوتاه گفت: من نظر متفاوتی نسبت به این موضوع دارم. ما در این جشن فیلم‌هایی را می‌بینیم که به موضوع‌های مختلف می‌پزدازند و فیلم سازها توانسته اند زندگی های مختلف را به تصویر بکشند. فیلمی که زندگی راستین را به تصویر بکشد اشتباه‌ترین نوع  فیلم است. فیلم‌ها باید با تجربه زیست ما فاصله داشته باشد. نگاه ما نسبت به فیلم‌ها باید عمیق تر باشد. بهتر است برای این امر به صورت مجزا به فیلم‌ها بپردازیم.

فیلم کوتاه “باق سیب”:

حیدری با اشاره به ساختار روایی فیلم “باق سیب” گفت: شناخت فیلم سازها از موضوعی که به آن می‌پردازند بسیار مهم است. متاسفانه این فیلم ساز شناخت خوبی از موضوع نداشت. هنر ارتباط برقرار کردن با مخاطب نیز بسیار مهم است اما این ارتباط باید با اشیای داخل فیلم هم صورت گیرد که این موضوع در این فیلم ناقص مانده است. تنها نکته‌ای که به خوبی در این فیلم به آن پرداخته شده است استفاده از نمادهاست که در آن فضای کودکانه به خوبی نشان داده شده است. منتها ما به عنوان تماشاگر باید متوجه نمادگرایی شخصیت اول این فیلم شویم.

همچنین سیستان در ادامه نقد این فیلم کوتاه گفت: معمولا نگاه هنرمند به زندگی با سایر افراد متفاوت است. در مکاتب مختلف هنر نیز به این موضوع اشاره شده است. بارها شاهد هنرمندانی بوده‌ایم که زندگی متفاوتی داشته‌اند و از این تفاوت رضایت دارند. در فیلم باق سیب فیلم ساز از ایده‌ای استفاده کرده که در اصل از این ایده رونمایی کرده اما به خوبی به آن نپرداخته است.

فیلم کوتاه “بازگشت”

حیدری با اشاره به ساختار فیلم “بازگشت” گفت: این فیلم هم یکی از فیلم‌هایی بود که به ایده‌ای که کارگردان داشته به خوبی پرداخته نشده است. زمان فیلم می‌توانست کوتاه‌تر باشد و در تدوین باید دقت بیشتری می‌شد.

همچنین سیستانی ادامه داد: یکی از معدود فیلم‌هایی که لوکیشن در آن به خوبی انتخاب شده این فیلم است. انتخاب لوکیشن آگاهانه بوده اما چیزی که به تماشاگر القا می‌شود ژانر وحشت است و ممکن است مخاطب این برداشت را داشته باشد که واقعا کسی در انباری می‌خواهد بازیگر نقش اول را آزار دهد. اما کارگردان در نقطه عطف فیلم توانست ورق را برگرداند و اطلاعات جدیدی را در اختیار تماشاگر قرار دهد. ولی متاسفانه پایان بندی فیلم دراماتیک نیست و متاسفانه داستان به درستی پیش نرفته است.

فیلم کوتاه “اتاق زندگی”

سیستانی با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “اتاق زندگی” گفت: این فیلم متاسفانه در محرک ایده عقیم می‌شود. شاید حتی به فیلم نامه نرسد. در واقع فضاسازی به خوبی انجام شده است. اما از این فضا استفاده خوبی نشده است. در اصل از ایده رونمایی شده اما به خوبی به آن پرداخته نشده است. انفعال شخصیت در اصل در بیشتر فیلم‌ها صورت گرفته و شاید این ضعف به عدم تکنیک فیلم نامه نویسی مربوط شود.

همچنین حیدری اضافه کرد: یکی از نقاط قوت این فیلم طراحی صحنه است. ملیکا غلامی به این موضوع با دقت پرداخته است و فضای فیلم تماشاگر را به ایده نزدیک تر می‌کند.

فیلم کوتاه “سال صفر”

حیدری با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “سال صفر” گفت: به ایده فیلم تا اواسط فیلم به خوبی پرداخته می‌شود و نقطه عطف به خوبی نشان داده شده است. اما بعد از گره‌ای که در  فیلم ایجاد شده متاسفانه کارگردان به آن نپرداخته و فیلم را قابل حضم نکرده است.

همچنین سیستانی ادامه داد: اگر من به جای کارگردان بودم زاویه دیدم را از بازیگر اصلی به بازیگر محوری نمی‌بردم و می‌گذاشتم یک معما ایجاد شود. اما تدوین و صدا برداری به بهترین نحو انجام شده است. متاسفانه لوکیشنی که برای فیلم انتخاب شده نامناسب است. اتفاقاتی که در پایان فیلم می‌افتد انتخاب نویسنده است و این قطعا گامی است که در ابتدای فیلم برداشته شده است

فیلم کوتاه “ساکنین بهشت”

حیدری با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “ساکنین بهشت” گفت: از نظر من فیلم ساز تکلیف خود را نمی‌داند و مشخص نیست که می‌خواهد چه چیزی را نشان بدهد. احساس می‌کنم که فیلم ساز ایده‌ای داشته و فقط می‌خواسته ایده را ارائه کند. پارادوکسی که در این فیل ایجاد می‌شود جای سوال دارد. شاید اگر فیلم ساز اینجا بود می‌گفت که فیلم را پایان باز ساخته‌ام اما این حرف برای من قابل قبول نیست.

همچنین سیستانی ادامه داد: از نظر من ایده خوب است اما درست در جایی که فیلم می‌توانست به نقطه عطف برسد فیلم به پایان می‌رسد. فیلم ساز پیش زمینه‌ای برای مخاطب ایجاد می‌کند اما متاسفانه نتیجه را به ما نشان نمی‌دهد و فیلم به پایان می‌رسد.

فیلم کوتاه “سرور”

سیستانی با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “سرور” گفت: خوشبختانه کارگردان توانسته با فضا سازی و پلان‌های مختلف مضمونی که در نظر دارد را به مخاطب برساند. همچنین صداهایی که در طول فیلم می‌شنویم ستون‌های فیلم را شکل می‌دهند و حتی توانسته‌اند پایه‌های فیلم را سرپا نگه دارد. اما ضعف این فیلم هم مانند بسیاری دیگر از این فیلم‌هایی که امروز دیدیم دور شدن از نقطه عطف، آن هم در زمانی که مخاطب کاملا با آن ارتباط برقرار کرده است. فیلم سازان باید این موضوع را در نظر بگیرند که اسیر فیلم‌های واقع گرای بلند نشوند و پایان بندی بهتری داشته باشند.

همچنین حیدری ادامه داد: گاها با فیلم‌هایی روبرو می‌شویم که ایده آن تازه نیست. ساخت این گونه فیلم‌ها دوره‌اش تمام شده و این نوع برخورد با قصه به روز نیست. فیلم با وجود همه المان‌های خوبی که دارد با تعدد شخصیت، فیلم را با چالشی روبرو کرده که متاسفانه نتوانسته آن را تحلیل کند.

فیلم کوتاه “میرا”

حیدری با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “میرا” گفت: بزرگترین مسئله این فیلم چرایی داستان است که متاسفانه به خوبی به آن پرداخته نشده است. این فیلم نمادین نیست و پیرنگ از پس قصه نیامده و فقط چیدمان صورت گرفته است. این ایده شبیه پازل نیست و هر تکه آن مفهوم متفاوتی دارد. احساس می‌کنم بزرگترین ضربه‌ای که به این فیلم وارد شده فقدان تم و عدم یکپارچگی فیلم نامه است.

همچنین سیستانی ادامه داد: کارگردانی غلط و میزانسن‌های اشتباه منجر شده تا این پازل یک دست نباشد. این ایراد ممکن است به خاطر کارگردانی اشتباه باشد نه نحوه نگارش فیلم نامه. شاید با خواندن فیلم نامه متوجه اشتباهمان شویم. همچنین به ارتباط بین دختر و سرباز به خوبی پرداخته نشده است. فضاسازی فیلم می‌توانست به نقش مایع تبدیل شود اما کارگردان از این نقطه قوت استفاده نکرده است. همچنین فیلم می‌توانست کوتاه تر باشد و در تدوین آن می‌توانست دقت بیشتری به خرج داد.

فیلم کوتاه “بین ما”

حیدری با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “بین ما” گفت: به نظر من نکته مثبت این فیلم این است که ما خیلی زود متوجه داستان اصلی فیلم می‌شویم. اما بزرگترین ضربه فیلم جایی است که در پایان بندی دقت کافی نشده است. سکته‌ای که در فیلم اتفاق افتاد ارتباط بین تماشاگر و فیلم را از بین می‌برد.

همچنین سیستانی اضافه کرد: این فیلم یکی از معدود فیلم‌های جشن پاتوق بود که داستان توسط دیالوگ پیش می‌رود و نه به واسطه تصویر. دوربین در خدمت فیلم است و جنس زیبای تصویر حفظ شده است. اما نکته مهمی که باید به آن پرداخت برقراری ارتباط درست بین تماشاگر و شخصیت محوری فیلم است. نکته قابل توجه دیگر این است که شخصیت محوری فیلم در زمان کوتاه تغییر می‌کند و شاید اگر این اتفاق در فیلم بلند می‌افتاد برای ما قابل باور تر بود. همچنین فیلم ساز در فیلم نامه و کارگردانی به قراردادی که در ساختار بسته پایبند است.

فیلم کوتاه “مازاد”

سیستانی با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “مازاد” گفت: این فیلم یک پلان-سکانس بود. مشخص است که فیلم ساز به نوع میزانسن ها توجه زیادی کرده است. کارگردان حتی با نشان دادن موتور سه ترکه حس اضافی بودن که موضوع اصلی فیلم است را به تماشاگر القا می‌کند. همچنین پلان آخر فیلم یکپارچگی مفهوم را تثبیت می‌کند. قابل باور بودن یا قابل باور نبودن فیلم به اجرای فیلم بستگی دارد. نوع میزانسن‌ها بیشتر تئاتری است تا سینمایی. پایان بندی این فیلم من را به یاد فیلم های بهرام بیضایی انداخت و این می‌تواند نکته قابل توجهی برای فیلم ساز باشد. فیلم نمادگرایانه ست اما نمادها از فضای فیلم خارج نمی‌شود.

فیلم کوتاه “ترس خود را جا به جا می کند”

حیدری با اشاره به ساختار روایی فیلم کوتاه “ترس خودش را جابه جا می کند” گفت: برای این فیلم خلاقیت زیادی به کار برده شده است. شاید از نگاه بسیاری از مخاطبان این فیلم غیر قابل باور باشد اما فیلمی است که باید ساخته می‌شد. این فیلم فیلمی است که باید با احتیاط درباره آن حرف زد. چون همانجور که در بسیاری از جشنواره‌ها پذیرفته نشد، در بسیاری از فیلم نامه‌ها هم مورد تقدیر قرار گرفته است.

سیستانی افزود: این فیلم از معدود فیلم‌هایی است که تمام نکته‌های فیلم کوتاه را رعایت کرده است. فیلم ساز می‌دانسته از پلان اولی فیلم می‌خواهد در پلان آخر استفاده کند و این هماهنگی فیلم نامه و کارگردانی را می رساند.